Συνεπιμέλεια: Παίρνει το δρόμο για τη Βουλή το νομοσχέδιο

Οι αλλαγές που προωθεί το υπουργείο Δικαιοσύνης στο Οικογενειακό Δίκαιο αναμένεται να επαναρυθμίσουν το καθεστώς επιμέλειας των παιδιών μετά το διαζύγιο, καθώς και το χρόνο που θα περνούν με τους γονείς τους.

Η κυβέρνηση φαίνεται ότι ανεβάζει στροφές στο συγκεκριμένο ζήτημα, καθώς μπαίνουμε στην τελική ευθεία προκειμένου να φτάσει στη Βουλή. Το νομοσχέδιο αναμένεται να παρουσιαστεί στο υπουργικό Συμβούλιο και να εγκριθεί.

Την ίδια ώρα, οι αντιδράσεις μεταξύ των γονέων έχει φουντώσει για τα καλά, καθώς ένα από τα βασικότερα ζητήματα που θα συζητηθεί είναι αυτό της Συνεπιμέλειας.
Στο δημόσιο διάλογο παρατηρείται μία συνεχής παραπληροφόρηση, ότι η συνεπιμέλεια δεν θα είναι ωφέλιμη και λειτουργική για τα παιδιά, διότι θα αυξήσει την σύγκρουση και την αντιδικία μεταξύ των γονέων.

Ήδη φαίνεται ότι μιλάμε για ένα θέμα που έχει διχάσει την ελληνική κοινωνία, καθώς το μοντέλο της οικογένειας έχει αλλάξει αρκετά στο πέρασμα των χρόνων.
Βέβαια, πολλοί είναι αυτοί που ισχυρίζονται ότι για να είναι ένα παιδί ευτυχισμένο χρειάζεται απαραιτήτως και τους δύο γονείς. Τι ισχύει όμως τελικά;

Τι ισχύει σήμερα

Στη χώρα μας, η συνεπιμέλεια μετά το διαζύγιο είναι εφικτή μόνο εάν συμφωνηθεί και από τους δύο γονείς. Αλλιώς στην περίπτωση που ένας από τους δύο διαφωνήσει τότε επιβάλλεται από το Δικαστήριο η αποκλειστική επιμέλεια την οποία συνήθως αναλαμβάνει η μητέρα.

Απώτερος σκοπός της συνεπιμέλειας είναι η επίτευξη, συνέχιση και βελτίωση της συνεργασίας των γονιών ακόμη και αν δεν είναι μαζί μέσα από τον διάλογο ώστε να συναποφασίζουν εποικοδομητικά προς όφελος των παιδιών τους.

Η συνεπιμέλεια αποτελεί ένα θετικό βήμα για τη ρύθμιση και διατήρηση της οικογενειακής σχέσης και μετά το διαζύγιο. Διότι, ένα παιδί συνεχίζει να έχει δύο γονείς στη ζωή του παρά τη διακοπή της συζυγικής σχέσης και της έγγαμης συμβίωσης.
Ήδη από το 2015, το Συμβούλιο της Ευρώπης συστήνει σε όλα τα κράτη-μέλη ότι στον τομέα της οικογένειας, η ισότητα μεταξύ των γονέων πρέπει να διασφαλίζεται και να προωθείται από την γέννηση του παιδιού.

Την ίδια στιγμή, όλο και περισσότεροι επιστήμονες της ψυχικής υγείας, που καταλήγουν πως τα οφέλη της από κοινού και ισόχρονης ανατροφής στην ψυχοσωματική ανάπτυξη των παιδιών αφορούν και γονείς με συγκρουσιακή σχέση και αντιδικία.

Η ισόχρονη και από κοινού ανατροφή επιτυγχάνεται, με τον θεσμό της εναλλασσόμενης κατοικίας, εξασφαλίζοντας τη συναισθηματική σταθερότητα του τέκνου με αποτελέσματα για την ψυχολογική ανάπτυξή του παρόμοια με αυτά παιδιών που ανατρέφονται σε παραδοσιακές οικογένειες.

Τα οφέλη του ισότιμου χρόνου

Τα οφέλη της συνεπιμέλειας για τα παιδιά έχουν ήδη παρουσιαστεί στον δημόσιο διάλογο εκτεταμένα. Δεν είναι τυχαίο ότι τα παιδιά που μεγαλώνουν σε καθεστώς συνεπιμέλειας εμφανίζουν χαμηλότερα επίπεδα κατάθλιψης, άγχους και γενικότερα ψυχικής δυσφορίας, χαμηλότερη επιθετικότητα και λιγότερα προβλήματα συμπεριφοράς, μειωμένη χρήση αλκοόλ και ουσιών, καλύτερη σχολική επίδοση και καλύτερη γνωστική ανάπτυξη, καλύτερη σωματική υγεία, χαμηλότερα ποσοστά καπνίσματος και αλύτερες σχέσεις με πατέρες, μητέρες, γιαγιάδες και παππούδες», ανέφεραν σε επιστολή τους 57 καθηγήτριες Πανεπιστημίου.

Οι καθηγήτριες τονίζουν ότι η συνεπιμέλεια και ο ισότιμος χρόνος του παιδιού και με τους δυο γονείς είναι προς όφελος όλων: και των παιδιών και του πατέρα και της μητέρας.

Οι παραπάνω φορείς, αλλά και η κοινή γνώμη τάσσονται υπέρ της κοινής ανατροφής των παιδιών, στην οποία οι γονείς θα αντιμετωπίζονται με πλήρη νομική ισότητα και θα μοιράζονται από κοινού τις αποφάσεις, τις υποχρεώσεις και το μεγάλωμα του παιδιού.

Οικογενειακό δίκαιο χωρίς… αλλαγή από το 1983

Το πλαίσιο του Οικογενειακού Δικαίου στην Ελλάδα έχει να αναθεωρηθεί από το 1983, δηλαδή εδώ και 38 χρόνια. Οι νέες τότε διατάξεις υπήρξαν καινοτόμες και ανταποκρίθηκαν στις κοινωνικές απαιτήσεις της εποχής τους, ωστόσο, σήμερα νέα μοντέλα οικογενειακής ζωής πρέπει να ληφθούν υπόψη.

Ο Αστικός Κώδικας εισάγει το 1983 την ευρεία έννοια της γονικής μέριμνας, η οποία περιλαμβάνει την επιμέλεια του παιδιού. Σε περίπτωση διαζυγίου, το δικαστήρια μπορούν να διαχωρίσουν τα διάφορα στοιχεία που απαρτίζουν τη γονική μέριμνα και να τα κατανείμουν σε κάθε γονέα με τρόπο που να εξυπηρετεί τα συμφέροντα του παιδιού.

Με βάση λοιπόν τις ισχύουσες διατάξεις του οικογενειακού δικαίου, προβλέπεται ήδη η από κοινού άσκηση της επιμέλειας των διαζευγμένων γονέων, η συνεπιμέλεια.

Αν οι γονείς δεν συμφωνήσουν μεταξύ τους για την άσκηση της επιμέλειας ή συνεπιμέλειας, και προσφύγουν στο δικαστήριο, το τελευταίο έχει ευρείες αρμοδιότητες και μπορεί να αναθέσει την επιμέλεια στον έναν από τους δύο γονείς, ή και στους δύο, ή ακόμα και σε τρίτο πρόσωπο αν αυτό υπαγορεύει το συμφέρον του παιδιού.