Παρόλο που ο ύπνος παίζει καθοριστικό ρόλο στη ζωή μας και μας είναι απαραίτητος όπως το φαγητό και το νερό, δεν αποτελεί αγαθό για όλους. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει καταφέρει να τον διαταράξει για τα καλά και η έλλειψή του, ή η διαταραχή του προκαλεί πλήθος προβλημάτων.
Οι επιστήμονες τονίζουν ότι η στέρηση ύπνου μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνια προβλήματα υγείας. Συγκεκριμένα έχει διαπιστωθεί ότι επηρεάζει αρνητικά την απόδοσή μας σε καθημερινές δραστηριότητες και κυρίως στις νοητικές εργασίες, ευνοεί τη δημιουργία φλεγμονών στο σώμα και καθιστά δυσκολότερη τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα. Από μόνες τους οι αρνητικές αυτές επιπτώσεις είναι αρκετές για να καταλάβουμε ότι ο ύπνος συνδέεται άμεσα με την υγεία. Βέβαια εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι οι αϋπνίες που παρουσιάζονται κατά περιόδους σε όλους μας δεν έχουν τόσο μεγάλη σημασία. Οι περισσότεροι μπορούμε να αναπληρώσουμε το χαμένο ύπνο μετά από μια ημέρα κανονικής δραστηριότητας και δεν χρειάζεται να ανησυχούμε για μακροχρόνιες επιδράσεις. Όταν όμως η αϋπνία είναι σύνηθες φαινόμενο, τότε ο οργανισμός μας υφίσταται τις επιπτώσεις του χρόνιου στρες. Αρκετές έρευνες έχουν συσχετίσει τη χρόνια αϋπνία με την υπέρταση και το διαβήτη τύπου 2. Επίσης έχει φανεί ότι όσοι κοιμούνται κάθε βράδυ λιγότερο από 5 ώρες κινδυνεύουν περισσότερο από έμφραγμα. Έρευνες επίσης έχουν συσχετίσει την έλλειψη ύπνου, καθώς και τον ύπνο ενώ υπάρχουν πηγές φωτός στο δωμάτιο που βρισκόμαστε με αυξημένη πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του μαστού, επειδή επηρεάζεται η έκκριση της μελατονίνης, που πιθανώς σχετίζεται με την εκδήλωση της νόσου.
Τι παθαίνουμε όταν δεν κοιμόμαστε καλά;
Παχαίνουμε
Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι ο ανεπαρκής ύπνος μάς στοιχίζει σε… κιλά. Η έλλειψη ύπνου αυξάνει την έκκριση της γκρελίνης (ορμόνη που αυξάνει την όρεξη και το λίπος) και της ινσουλίνης (ευνοεί την εναπόθεση λίπους), ενώ μειώνει τη λεπτίνη (που αυξάνει την αίσθηση κορεσμού). Το αποτέλεσμα είναι να νιώθουμε πιο πεινασμένοι, να επιθυμούμε γλυκά και λιπαρά τρόφιμα και να χορταίνουμε πιο δύσκολα.
Γερνάμε γρηγορότερα
Η χρόνια αϋπνία αφήνει τα σημάδια της στο δέρμα, με πιο χαρακτηριστικό τους μαύρους κύκλους κάτω από τα μάτια. Επιπλέον το χρώμα της επιδερμίδας γίνεται πιο θαμπό και άτονο, ενώ οι ρυτίδες και η χαλάρωση του δέρματος παρουσιάζονται νωρίτερα σε σχέση με όσους κοιμούνται επαρκώς. Για το καλό του δέρματός μας – και όχι μόνο – οι ειδικοί συμβουλεύουν να κοιμόμαστε 8 ώρες, να πέφτουμε στο κρεβάτι γύρω στις 11 μ.μ. και να κοιμόμαστε σε σκοτεινό χώρο γεγονός που διευκολύνει την έκκριση της μελατονίνης, που θεωρείται ότι έχει και αντιγηραντική δράση.
Κρυολογούμε συχνότερα
Έρευνες δείχνουν ότι λιγότερες από 6 ώρες ύπνου τετραπλασιάζουν τις πιθανότητες να κρυολογήσουμε. Αντίθετα εκτιμάται ότι ο καλός ύπνος ενισχύει την άμυνα του οργανισμού μας.
Τι μας συμβαίνει όταν κοιμόμαστε καλά
- Ο ύπνος βελτιώνει την ευστοχία, την αντοχή και την ταχύτητα, ενώ μας βοηθά να ξεπεράσουμε πιο γρήγορα έναν τραυματισμό.
- Μας κάνει πιο αποδοτικούς στη δουλειά και μας βοηθά να συγκεντρωνόμαστε ευκολότερα.
- Παίζει καθοριστικό ρόλο στην ταξινόμηση των εμπειριών, στη μνήμη και στη μάθηση.
- Συμβάλλει και στην ψυχική μας υγεία, αφού όταν έχουμε κοιμηθεί καλά μπορούμε να διαχειριστούμε πιο αποτελεσματικά το στρες και να απομακρύνουμε την κακή διάθεση ακόμα και το ενδεχόμενο θλίψης και της κατάθλιψης.
