Ζωτική ανάγκη και σημαντική απόλαυση, ο ύπνος ποτέ δεν είναι χαμένος χρόνος
Στη δουλειά κάνουμε υπερωρίες. Για χάρη των φίλων μας ξενυχτάμε. Και δεν εγκαταλείπουμε την οθόνη πριν τελειώσει το επεισόδιο της αγαπημένης μας σειράς. Όταν προσπαθούμε να βρούμε χρόνο για όλες τις ανάγκες και τις απολαύσεις της καθημερινότητας, πάντα στο τέλος την πληρώνει ο ύπνος μας – σε τέτοιο βαθμό, που έχουμε φτάσει να τον θεωρούμε σχεδόν περιττό.
Όμως ο ύπνος είναι μια από τις πιο κρίσιμες προϋποθέσεις για την καλή μας υγεία και ευεξία. Για αυτό και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας όρισε τη σημερινή ημέρα (δηλαδή, την τρίτη Παρασκευή του Μαρτίου) ως την Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου.
Ανησυχητικά στατιστικά
Δεν είναι δύσκολο να διαπιστώσει κανείς ότι πρέπει άμεσα να δώσουμε μεγαλύτερη βαρύτητα στον ύπνο μας και την ποιότητά του. Μόνο στην Ελλάδα, εκτιμάται ότι περισσότερα από δυο εκατομμύρια άτομα ταλαιπωρούνται από διαταραχές ύπνου, ενώ για το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης το ποσοστό υπολογίζεται σε έναν στους τρεις ενήλικες. Μεγαλύτερα προβλήματα εμφανίζονται να αντιμετωπίζουν οι γυναίκες, οι εργαζόμενοι που δουλεύουν σε βάρδιες και οι ηλικιωμένοι, όπου το ποσοστό αυξάνεται στο 50%.
Στο σύνολο του δυτικού κόσμου, η μέση διάρκεια ύπνου έχει μειωθεί κατά δύο ώρες περίπου μέσα σε μόλις 50 χρόνια, ενώ σημαντικό είναι και το ποσοστό εκείνων που κοιμούνται λιγότερο από τις επτά ώρες που θεωρούνται το ελάχιστο όριο για την αποτροπή δυσάρεστων εκβάσεων υγείας.
Η σημασία του ύπνου
Τα παραπάνω δεν μεταφράζονται απλώς σε κούραση και εκνευρισμό, αλλά και σε πολλά σοβαρά και μακροχρόνια προβλήματα υγείας, όπως η υπέρταση, οι καρδιακές παθήσεις, το εγκεφαλικό επεισόδιο και ο διαβήτης. Παράλληλα, η αϋπνία έχει συνδεθεί με την αύξηση του σωματικού βάρους και της πιθανότητας κατάχρησης ουσιών (ναρκωτικών, τσιγάρων, αλκοόλ), την εμφάνιση Αλτσχάιμερ, αλλά και τις εξάρσεις ψυχικών νόσων όπως η κατάθλιψη.
Το τελευταίο οδήγησε και στο φετινό σύνθημα της Παγκόσμιας Ημέρας Ύπνου: «Ποιοτικός Ύπνος, Ήρεμος Νους, Χαρούμενος Πλανήτης». Με τον τρόπο αυτό, οι ειδικοί θέλουν να στρέψουν την προσοχή μας τόσο στο τι συνιστά «ποιοτικό ύπνο», όσο και στους κινδύνους που έχει η απουσία του για την ψυχική μας υγεία, τη διάθεσή μας και την ικανότητά μας να λαμβάνουμε αποφάσεις. Παράλληλα, επιχειρούν να αναδείξουν το γεγονός ότι η έλλειψη ποιοτικού ύπνου είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα που επιδρά σημαντικά στη δημόσια υγεία.