Τι συμφέρει τους καταναλωτές ηλεκτρικού ρεύματος. Οι ανατροπές που έρχονται το 2025 και τα σταθερά που κερδίζουν έδαφος.
Ημεταβλητότητα στις διακυμάνσεις των τιμών του ρεύματος έχει οδηγήσει τους καταναλωτές να βρίσκονται με ένα κομπιουτεράκι στο χέρι, υπολογίζοντας ποιο είναι το πλέον συμφέρον τιμολόγιο για τον προϋπολογισμό τους. Η χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας τον Νοέμβριο «έκλεισε» στα 137,42 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενισχυμένη κα- τά 53% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, που είχε διαμορφωθεί στα 90,05 ευρώ, ενώ οι προβλέψεις είναι ότι και τους επόμενους μήνες του χειμώνα οι τιμές θα διατηρήσουν την ανοδική τους πορεία.
Παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι πάροχοι απορρόφησαν ένα σημαντικό μέρος των αυξήσεων για τον τρέχοντα μήνα και η κυβέρνηση προχώρησε σε επιδοτήσεις των λογαριασμών έπειτα από αρκετό καιρό, τα πράσινα τιμολόγια φαίνεται να περνούν σε δεύτερη μοίρα. Τα μπλε σταθερά τιμολόγια είναι εκείνα που κερδίζουν έδαφος, καθώς, με βάση τα σημερινά δεδομένα, είναι πιο οικονομικά σε σχέση με τα πράσινα, ενώ εξασφαλίζουν συγκεκριμένη σταθερή χρέωση απέναντι στις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής.
Στόχος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με γνώμονα τη νέα στρατηγική στήριξης που θα εφαρμόσει τους χειμερινούς μήνες για την πλειονότητα των νοικοκυριών, είναι η τιμή να περιοριστεί στα επίπεδα των 15 λεπτών ανά κιλοβατώρα. Οπως μπορεί να διαπιστώσει κάποιος, η μέση τιμή του πράσινου τιμολογίου επηρεάζεται από την εποχικότητα, με τις πιο χαμηλές τιμές να καταγράφονται την άνοιξη λόγω της υψηλής συμμετοχής των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα. Η τιμή σε ετήσια βάση διαμορφώνεται στα 14,48 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα και στα 14,23 λεπτά ανά κιλοβατώρα αν συνυπολογίσουμε τις εκπτώσεις που δόθηκαν τους μήνες Αύγουστο και Σεπτέμβριο.
Ωστόσο, τα επίσημα στοιχεία από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας δείχνουν ότι υπάρχει πληθώρα διαθέσιμων σταθερών τιμολογίων με διάρκεια από έξι έως 12 μήνες. Οι τιμές ξεκινούν από τα 8,5 λεπτά η κιλοβατώρα με πάγιο 9,9 ευρώ για τα εξάμηνης διάρκειας, ενώ και στα 12μηνης διάρκειας σταθερά τιμολόγια υπάρχει διαθέσιμο προϊόν στα 8,9 λεπτά η κιλοβατώρα.
Οπως προκύπτει, οι καταναλωτές μπορούν να βρουν πιο οικονομικές λύσεις μέσω των μπλε σταθερών τιμολογίων, τα οποία τους προηγούμενους μήνες δεν αποτελούσαν την πλέον συμφέρουσα λύση. Αυτή τη στιγμή πρόκειται για την καλύτερη εναλλακτική λύση, τόσο όσον αφορά τις τιμές όσο και τη σταθερότητα, καθώς ο καταναλωτής «κλειδώνει» το κόστος ρεύματος που θα έχει για αρκετούς μήνες, εξασφαλίζοντας ανταγωνιστικές τιμές.
Βέβαια, τα πράσινα τιμολόγια μέχρι σήμερα εξακολουθούν να προτιμώνται από τους περισσότερους καταναλωτές. Από τις 7 εκατομμύρια παροχές που έχει στη χαμηλή τάση η χώρα, περίπου 4 εκατομμύρια καταναλωτές έχουν παραμείνει στο πράσινο. Το τελευταίο διάστημα, όμως, η πλειονότητα των αιτήσεων για νέες συμβάσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας που υπογράφονται αφορά τα σταθερά μπλε τιμολόγια, καθώς αυτά προσφέρουν μια σταθερή χρέωση, προστατεύοντας τους καταναλωτές από τυχόν άνοδο των τιμών.
Υποχρεωτικά
Τα πράσινα τιμολόγια δεν θα καταργηθούν το επόμενο έτος και η προσφορά τους θα είναι υποχρεωτική από τους προμηθευτές. Οπως αναφέρει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, με δεδομένο ότι δεν έχει εκδοθεί νεότερη υπουργική απόφαση που να ρυθμίζει διαφορετικά τους κανόνες εφαρμογής του ειδικού τιμολογίου, από την 1η Ιανουαρίου του 2025 το πράσινο θα εξακολουθεί να προσφέρεται υποχρεωτικά από τους προμηθευτές βάσει της δομής που περιγράφεται στην ως άνω υπουργική απόφαση και υπό τους κανόνες του κώδικα προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.
Για τις συμβάσεις προμήθειας που αφορούν ειδικά τιμολόγια των οποίων η ισχύς λήγει στις 31/12/2024, ο προμηθευτής οφείλει να ενημερώσει τον πελάτη μέχρι την 1η Δεκεμβρίου του 2024 για την επερχόμενη λήξη της σύμβασης, το δικαίωμα αλλαγής προμηθευτή, καθώς και για τα προσφερόμενα από αυτόν τιμολόγια.
Οι πελάτες χωρίς σύμβαση, αν δεν επιλέξουν μέσα στον Δεκέμβριο κάποιο άλλο τιμολόγιο, από την 1η Ιανουαρίου θα παραμείνουν στο ειδικό προϊόν του παρόχου τους. Ο προμηθευτής θα πρέπει να τους ενημερώσει άμεσα για τους συμβατικούς και τιμολογιακούς όρους που θα ισχύουν για το πράσινο τιμολόγιό του από τις αρχές του επόμενου έτους, αναρτώντας τις σχετικές πληροφορίες στην ιστοσελίδα του. Στο πράσινο τιμολόγιο θα μπορούν να παραμείνουν επίσης νοικοκυριά και επιχειρήσεις που έχουν υπογράψει μεν σύμβαση για το ειδικό προϊόν με τον προμηθευτή τους, η οποία ωστόσο δεν περιλαμβάνει κάποια πρόβλεψη για μετακίνηση σε άλλο τιμολόγιο από τις αρχές του 2025.
Υπενθυμίζεται ότι τα χρωματιστά τιμολόγια προωθήθηκαν από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στις αρχές του περασμένου έτους προκειμένου οι καταναλωτές να έχουν μια πιο ομαλή μετάβαση στο νέο καθεστώς με την πλήρως απελευθερωμένη την αγορά. Επίσης, θεσπίστηκε το πράσινο κυμαινόμενο τιμολόγιο στο οποίο μεταφέρθηκαν όλοι οι καταναλωτές που δεν διάλεξαν κάτι διαφορετικό. Αυτός ήταν και ο λόγος για τον οποίο το υπουργείο επέλεξε να καταστήσει υποχρεωτική την ύπαρξη του πράσινου τιμολογίου στο πακέτο προϊόντων όλων των εταιρειών για μια μεταβατική περίοδο ενός έτους, δηλαδή έως το τέλος του 2024.
Δωδεκάμηνα
Ταυτόχρονα, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας καλείται μέχρι τα τέλη του έτους να ενσωματώσει την ευρωπαϊκή οδηγία που προβλέπει ελάχιστη διάρκεια σταθερών τιμολογίων ενός έτους. Αυτό σημαίνει ότι όλα τα μπλε τιμολόγια θα είναι δωδεκάμηνης διάρκειας. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν κάποιοι προμηθευτές επιμείνουν να διαθέσουν στην αγορά ένα προϊόν εξάμηνης διάρκειας, το υπουργείο ξεκαθαρίζει ότι δεν θα το κατατάξει στα μπλε αλλά στα κίτρινα τιμολόγια. Οσον αφορά τα πορτοκαλί τιμολόγια, που αφορούν τους καταναλωτές που διαθέτουν έξυπνους μετρητές, θα εκδίδονται καθημερινά 24 τελικές τιμές προμήθειας που θα ανακοινώνονται στους καταναλωτές μέχρι τις 17:00 της προηγούμενης ημέρας.
Μάλιστα, μέχρι τις 20:00 της προηγούμενης ημέρας, οι πάροχοι θα πρέπει να ειδοποιούν τους πελάτες τους για τις ώρες που οι τιμές είναι υψηλότερες από 150 ευρώ ανά μεγαβατώρα, παροτρύνοντάς τους να αποφύγουν την κατανάλωση. Τα πορτοκαλί τιμολόγια απευθύνονται σε πρώτη φάση κυρίως στις επιχειρήσεις και θέτουν ως βασική προϋπόθεση την ύπαρξη έξυπνου μετρητή με δυνατότητα καταμέτρησης δεδομένων κατανάλωσης σε διαστήματα μεταξύ 15, 30 και 60 λεπτών. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του ΔΕΔΔΗΕ, πέραν των 600.000 έξυπνων μετρητών που ήδη είναι εγκατεστημένοι, ως το τέλος του χρόνου θα έχουν τοποθετηθεί επιπλέον 50.000, ενώ το 2025 στόχος είναι να εγκατασταθούν ακόμα 300.000 μετρητές. Δεδομένου, δε, ότι οι περισσότερες καταναλώσεις που διαθέτουν σήμερα τηλεμέτρηση συν αυτές που θα προστεθούν τον επόμενο χρόνο αφορούν κυρίως επιχειρήσεις και δημόσια κτίρια, εκτιμάται ότι το 55%-60% της κατανάλωσης ρεύματος θα μπορούσε να ενταχθεί στη δυναμική τιμολόγηση έως το τέλος του 2025.
Μεικτή χρέωση
Στα δύο «σπάει» η ζώνη του φθηνού νυχτερινού ρεύματος, καθώς θα εφαρμόζεται τόσο τις βραδινές ώρες όσο και τις μεσημβρινές. Ουσιαστικά, θα διαμορφωθεί ένα μεικτό σύστημα που θα καλύπτει κάποιες ώρες το μεσημέρι και το Σαββατοκύριακο, αλλά και τη νύχτα, γιατί εκείνες τις ώρες πέφτει η ζήτηση. Σε σχέση με ένα απλό τιμολόγιο, το συγκεκριμένο θα δίνει τη δυνατότητα να εξοικονομούνται χρήματα. Η πρώτη ζώνη θα είναι κάπου μεταξύ 12 το πρωί και 3 το μεσημέρι και η δεύτερη θα ξεκινά πιθανότατα από τις 12 τα μεσάνυχτα.
Σήμερα ισχύουν δύο ωράρια για τα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος: το θερινό (από την 1η Μαΐου μέχρι τις 31 Οκτωβρίου) από τις 23:00 έως τις 07:00 το πρωί και το χειμερινό από τις 02:00 έως τις 08:00 και από τις 15:00 έως τις 17:00. Ο λόγος που αλλάζει το νυκτερινό τιμολόγιο είναι πρωτίστως για να ταιριάζει καλύτερα με το πώς λειτουργεί πλέον το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας μας. Οι ΑΠΕ και ιδίως τα φωτοβολταϊκά παράγουν τεράστιες ποσότητες το μεσημέρι και δεν πρέπει να πηγαίνουν χαμένες λόγω ελλιπούς ζήτησης εκείνες τις ώρες.
